Diễn văn tại Lễ kỷ niệm 50 năm thành lập THPT CNN của Giám đốc ĐHQGHN Nguyễn Kim Sơn
Kính thưa các vị khách quý,
Kính thưa các nhà giáo, các quý vị phụ huynh,
Thưa các em học sinh yêu quý!
Hôm nay chúng ta cùng có mặt tại đây để cùng kỷ niệm 50 năm thành lập trường THPTCNN, để ôn lại chặng đường ½ thế kỷ xây dựng và trưởng thành của trường, để cùng tôn vinh những giá trị và cùng nhau nhìn hướng tương lai. Thay mặt lãnh đạo ĐHQGHN, tôi xin gửi lời chúc mừng tới các thế hệ cán bộ, giáo viên, học sinh, cựu học sinh của trường trong suốt 50 năm qua. Tôi muốn bày tỏ niềm tự hào to lớn về ngôi trường THPTCNN, muốn bày tỏ sự ghi nhận và cảm ơn tới tất cả.
Sự ra đời của trường THPTCNN từ năm cuối của thập kỷ 60 thế kỷ trước, trong bối cảnh chiến tranh khốc liệt đã thể hiện tầm nhìn xa rộng của những người có trách nhiệm lúc bấy giờ về vai trò của ngoại ngữ và tầm quan trọng của giao lưu hợp tác quốc tế, hội nhập thế giới. 50 năm qua, hàng chục nghìn học sinh đã trưởng thành từ ngôi trường này. Rất nhiều trong số đó đã tiếp tục đi sâu học tập và nghiên cứu ngoại ngữ để trở thành những người làm nghề chuyên nghiệp như dịch thuật, giảng dạy… Với nhiều người khác, ngoại ngữ đã mở ra những cơ hội học tập và trưởng thành nghề nghiệp ở các bậc học cao hơn, là điều kiện để họ học tập trong môi trường quốc tế từ rất sớm, và rất nhiều trong số đó đã trưởng thành, đảm trách nhiều vị trí, vai trò quan trọng trong xã hội.
Một ngôi trường thành công là trường học mà ở đó người chưa vào học thì mong mỏi được vào học, được vào học rồi thì thấy hài lòng và thỏa mãn phát triển. Người ra trường thì thấy tự hào và luôn quan tâm gắn bó. Người không học nghe thấy tên trường cũng khen ngợi và đánh giá cao. Trường THPTCNN là một ngôi trường như vậy. Xin được cảm ơn tất cả các thế hệ nhà giáo, các cán bộ và học sinh nhà trường, đặc biệt là những thế hệ đã gây nền đắp móng cho trường buổi ban đầu và những người đã có công phát triển trường trong nhiều thập kỷ qua.
Các em học sinh trường THPTCNN thân mến.
Nhân dịp kỷ niệm long trọng này, tôi muốn nói với các em đôi điều rằng: Với trường THPTCNN, cần luôn tâm niệm: NGOẠI NGỮ VÀ HƠN THẾ NỮA.
Học sinh trường chuyên ngoại ngữ phải rất giỏi ngoại ngữ, đó là yêu cầu cơ bản và đương nhiên, trong thực tế các thế hệ học sinh của trường đã và đang làm tốt điều này. Trường THPTCNN đã là một thương hiệu, là một giá trị, là một niềm tự hào, các em cần ghi nhớ, phát huy và làm rạng danh thêm cho THPTCNN. Các em không chỉ tự hào về Trường mà cần tự hào về ngôi trường lớn ĐHNN và ĐHQGHN, đó mới là sự tự hào và trách nhiệm đầy đủ. Trường THPTCNN là một phần của đại học số một của đất nước – ĐHQGHN. Đây là một thương hiệu lớn, nâng bước và giúp các em hội nhập và học tập trong môi trường toàn cầu.
Các em cần phát huy truyền thống năng động, sáng tạo, tự tin, tự lập, tài giỏi của học sinh trường THPTCNN. Các em đã học tập một cách rất chủ động. Chính các em đã từng làm cho các thầy cô và các nhà quan lý, các bậc phụ huynh đi từ sự ngạc nhiên thú vị này tới sự ngạc nhiên thán phục khác trong các hoạt động. Câu lạc bộ 10+ , ấn phẩm CNN, Sắc màu CNN, sự hóa thân vào các tác phẩm văn học, … là những đặc sắc hiếm có. Tôi rất thích những hoạt động này. Các em cần phát huy các loại hình hoạt động học mà chơi, chơi mà học bổ ích như vậy trong tương lai.
Các em cần tận dụng lợi thế ngoại ngữ, đó là công cụ sắc bén để các em mở rộng tầm nhìn ra thế giới, học hỏi nhiều hơn, đọc và suy ngẫm nhiều hơn, học có phương pháp để làm giàu cho mình, làm cho công cuộc hội nhập thế giới của đất nước nhanh hơn, chủ động hơn, mạnh hơn để phát triển bản thân, phát triển đất nước. Các dân tộc trên thế giới đều có những kho báu trí tuệ, tri thức và văn hóa riêng, các em có công cụ ngoại ngữ tốt cần đi sâu thâm nhập vào các kho báu vô giá đó của nhân loại. Mỗi một em được làm giàu thêm từ nguồn kho quý ấy, tức là đất nước đã giàu có thêm về văn hóa, nhân loại có thêm những sự giao lưu và tất cả đều được làm phong phú thêm. Các em cần chuẩn bị tốt nhất đề làm một công dân toàn cầu.
Các em cần phải học tập một cách toàn diện, hài hòa giữa các môn học. Cần phát triển bản thân, phát triển các kỹ năng sống, kỹ năng sinh tồn trong các điều kiện rất khác nhau, kỹ năng tự phát triển, tự học. Trong thế giới tri thức ngày càng đồ sộ, ĐHQGHN nhấn mạnh triết lý giáo dục dựa vào trang bị kiến thức cơ bản và thúc đẩy năng lực tự học và tự thích ứng, tự trang bị của học sinh, sinh viên, điều này các em cần ghi nhớ. Cần có kỹ năng để có thể học một biết thêm mười và từ mười thâu tóm thành một điều xâu chuỗi. Đó là cách chiếm lĩnh khối tri thức ngày càng khổng lồ.
Một phần đáng kể các em sẽ du học các nước, hoặc học tập tiếp các bậc kế sau trong môi trường giáo dục hội nhập quốc tế sâu rộng. Các em bước vào thế giới trong thời đại chuyển đổi số, của một thế giới thực ảo kết nối, của trí tuệ nhân tạo và công nghệ thay đổi hàng ngày. Trong bố cảnh ấy, thầy khuyên các em cần lưu ý tới mấy từ khóa: KỸ NĂNG SỐNG, PHƯƠNG PHÁP HỌC TẬP, BẢN LĨNH VĂN HÓA VIỆT. Các em cần thấu hiểu về đất nước và con người Việt Nam, lịch sử Việt Nam, trau dồi tố chất văn hóa và cần có lối sống đẹp, có bản lĩnh để sống đúng với bản sắc Việt, tự hào về bản sắc Việt và lấy đó làm nền tảng để hội nhập với các nền văn hóa khác một cách chủ động, hòa dòng cùng nhân loại bằng cái căn cốt Việt Nam ấy. Đó chính là chỗ dựa để tránh cho con người hiện đại không sa vào hoang mang và thiếu hụt về chỗ dựa tinh thần.
Các em cần thật giỏi ngoại ngữ và hiểu biết văn hóa các nước, nhưng các em càng học giỏi ngoại ngữ bao nhiêu, thì càng cần lưu tâm học tốt môn tiếng Việt và ngữ văn Việt Nam bấy nhiêu. Học tốt tiếng Việt không phải chỉ để có điểm tốt mà để làm một người Việt đầy đủ và để có thể dịch thuật tốt, nghiên cứu tốt khi cần thiết. Học ngoại ngữ tốt để hiểu nhân loại và hội nhập tốt, nhưng ở một chiều khác, các em cũng cần có trách nhiệm đem văn hóa của Việt Nam lan tỏa ra cộng đồng thế giới và để thế giới biết tới chúng ta nhiều hơn, qua đó các em cũng khẳng định được mình nhiều hơn. Đừng quên vế thứ hai của quá trình học tập và hoạt động sau này.
Các em cũng cần học tốt môn ngoại ngữ thứ 2. Sẽ tới một ngày, việc dùng tiếng Anh trở nên rất phổ biến ở Việt Nam và mọi người sẽ không còn coi tiếng Anh như một ngoại ngữ nữa. Khi đó, các ngôn ngữ của các dân tộc khác, các khối khác mà các em nắm được sẽ rất có tác dụng và có ưu thế.
Kính thưa các quý vị, thưa các thầy cô giáo cùng toàn thể các em học sinh!
50 năm qua, trường THPTCNN đã đạt được những thành tựu to lớn, những kết quả rất đáng tự hào, đó là chặng đường vẻ vang đã qua, chặng đường phía trước rất nhiều thuận lợi nhưng cũng đầy thách thức. Một thương hiệu lớn đã được xác lập thì việc giữa gìn và làm rạng rỡ thêm là công việc không mấy dễ dàng. Nhà trường cần phát triển toàn diện để thích ứng và đáp ứng những yêu cầu và đòi hỏi mới, trong bối cảnh mới, kỳ vọng mới, và phải trở thành một nhân tố quan trọng để tham gia vào việc phát triển ĐHNN nói riêng và ĐHQGHN nói chung. ĐHQGHN đang là một trong những đại học hàng đầu của Việt Nam và khu vực Đông Nam Á. Trong đòi hỏi mới và cơ hội phát triển mới, tất cả các đơn vị trong ĐHQGHN đều là những khâu, những thành tố của đổi mới. Từng đơn vị nhỏ bên trong ĐHQGHN sẽ phải trở thành những đơn vị đẳng cấp quốc tế và chất lượng hàng đầu quốc gia. Cần có tầm nhìn mới, triết lý mới, phương pháp mới và hướng tới chất lượng mới trong giáo dục và đào tạo. Các thầy các cô cần tiếp tục triển khai những phương pháp giảng dạy mới, thậm chí thí điểm, ứng dụng các khoa học dạy ngoại ngữ và giảng dạy học tập nói chung. Chất lượng và chất lượng tốt nhất, đó là chân lý đơn giản của sự tồn tại để vượt qua thách thức và không ngừng lớn mạnh.
Trường THPTCNN nói riêng và trường ĐHNN nói chung cần tiếp tục duy trì định hướng phát triển người học một cách toàn diện. Phát triển các năng lực, phẩm chất, kiến thức, tình cảm đạo đức nhân cách cho người học một cách tốt nhất. Trường chuyên ngoại ngữ đương nhiên phải là trường dạy ngoại ngữ tốt nhất, là cơ sở bồi dưỡng và phát triển năng khiếu ngoại ngữ, phát triển năng lực ngoại ngữ tốt nhất. Nhưng trường đồng thời cũng phát hiện và vun đắp cho cả các năng lực khác còn tiềm ẩn ở các em đang trong lứa tuổi vị thành niên và đang trưởng thành.
Trường cần triển khai triết lý giáo dục hướng tới phát huy và thích hợp với từng cá nhân người học để không ngừng nâng cao chất lượng (phương pháp giảng dạy cá thể hóa). Trường cần đúc kết những kinh nghiệm dạy và học ngoại ngữ cho bậc phổ thông để áp dụng nhân rộng cho ngành giáo dục nói chung. Đó vừa là sứ mệnh của Trường và cũng là sứ mệnh lớn của toàn ĐHQGHN. Trường cần đầu tư cho các thầy cô giáo cả về điều kiện làm việc và bồi dưỡng phát triển để đội ngũ giáo viên có thể đủ sức tạo ra sản phẩm giáo dục toàn diện và chất lượng cao nhất. Đại học Quốc gia Hà Nội sẽ tiếp tục tạo những điều kiện tốt nhất cho nhà trường. Trường đã có uy tín, chất lượng đã tốt, nhưng tốt rồi cần tốt thêm, uy tín phải được giữ gìn và phát triển bền vững. Lãnh đạo trường ĐHNN và trường THPTCNN cần cân nhắc số lượng tuyển sinh hợp lý để đảm bảo phương diện chất lượng, để giảng dạy và chăm lo tốt nhất cho học sinh.
Trường THPTCNN cần tận dụng lợi thế hệ thống ĐHQGHN trong công tác đào tạo học sinh. Cần khai thác lợi thế các nhà khoa học đa ngành, phong phú hiện đang có, hệ thống phòng thí nghiệm và cơ sở vật chất, hạ tầng thư viện… để tổ chức hướng nghiệp, mở rộng tầm nhìn cho các em học sinh. Nhà trường cần tổ chức những sự kiện mà các giáo sư đầu ngành gặp gỡ chia sẻ với các em học sinh phổ thông. Trường THPTCNN cần phát triển bằng tổng thể năng lực học thuật và lợi thế của ĐHQGHN.
Nhân dịp Lễ kỷ niệm này, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới các quý vị phụ huynh đã tin tưởng gửi con em vào học và đã đồng hành, hỗ trợ trường THPTCNN. Cảm ơn các thế hệ học sinh của nhà trường, chủ thể quan trọng tao nên bản sắc THPTCNN. Cảm ơn các đơn vị quản lý giáo dục, cảm ơn sở giáo dục Hà Nội, phòng giáo dục quận Cầu Giấy đã tạo điều kiện thuận lợi và hỗ trợ cho nhà trường trong suốt thời gian qua.
Một lần nữa tôi ghi nhận và đánh giá cao những nỗ lực của tập thể lãnh đạo trường ĐHNN, lãnh đạo và toàn thể cựu cán bộ, và cán bộ giáo viên trường THPTCNN. Một dịp 20 tháng 11 đang tới gần, xin kính chúc các thầy cô luôn vui với nghề, yêu đời và yêu nghề, được đời kính yêu nhiều và học trò mãi yêu quý.
Kính chúc các quý vị dồi dào sức khỏe. Chúc các bạn sinh viên mạnh khỏe và luôn thành công. Cảm ơn tất cả các quý vị đã có mặt ở đây hôm nay!
Xin trân trọng cảm ơn!