Từ năm 2003, tiếng Nhật được đưa vào giảng dạy ở bậc THCS và THPT tại Việt Nam. Với nỗ lực hợp tác mạnh mẽ của hai Chính phủ Nhật Bản và Việt Nam, đặc biệt là bằng việc triển khai “Đề án dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008-2020” (Đề án ngoại ngữ quốc gia 2020), tiếng Nhật không ngừng nâng cao vị thể, trở thành một trong những ngoại ngữ đang được yêu thích nhất trong học đường.

Tiếng Nhật tại Chuyên Ngoại Ngữ …

Tại trường THPT Chuyên Ngoại ngữ – ĐHNN – ĐHQG HN, tiếng Nhật được đưa vào giảng dạy từ năm học 2005-2006, đến nay đã được hơn 10 năm – chặng đường tuy không dài nhưng cũng đã để lại nhiều dấu ấn. Từ những ngày đầu với số lượng chỉ hơn 20 học sinh, đến nay có khoảng 250 học sinh đang theo học tiếng Nhật với tư cách là ngoại ngữ thứ nhất. Số học sinh theo học ngoại ngữ 2 là tiếng Nhật cũng không nhỏ (chỉ sau tiếng Anh). Được coi là một trong 5 ngôn ngữ khó nhất thế giới bởi sự phức tạp trong hệ thống chữ viết và ngữ pháp, thế nhưng việc số lượng học sinh lựa chọn học tiếng Nhật ngày một gia tăng cho thấy đây không chỉ đơn thuần là một ngôn ngữ được yêu thích mà còn là cánh cửa mở ra cơ hội và triển vọng cho tương lai của các em. Nhìn lại chặng đường hơn 10 năm đã qua, đặc biệt trong những năm gần đây, bộ môn tiếng Nhật của Trường THPT Chuyên ngoại ngữ đã có những khởi sắc trong hoạt động hợp tác phát triển và đào tạo.

Cơ hội đặt chân đến nước Nhật …

Hàng năm có rất nhiều đoàn các trường Đại học và THPT của Nhật Bản sang thăm và làm việc tại trường, mang đến cho học sinh chuyên tiếng Nhật nhiều chương trình du học có học bổng dành cho bậc Đại học và những cơ hội được thăm quan học tập tại Nhật trong thời gian ngắn. Đặc biệt trong đó có 3 trường là Đại học Osaka, Đại học Nữ sinh Fukuoka và Trường THCS- THPT liên cấp Kobe (thuộc Đại học Kobe) đã sang thăm và ký kết thỏa thuận hợp tác (MOU) với Trường THPT Chuyên Ngoại ngữ. Theo đó, hàng năm các trường phía Nhật Bản sẽ tiếp nhận học sinh tiếng Nhật Chuyên Ngoại ngữ sang học Đại học với nhiều học bổng giá trị khác nhau (miễn học phí trong 4 năm hoặc hỗ trợ tiền mặt…), ngoài ra còn tài trợ hoàn toàn cho đoàn học sinh Việt Nam sang Nhật thăm quan học tập ngắn hạn. Đó là những mốc son cho mối quan hệ hữu nghị, ổn định và lâu dài giữa trường THPT Chuyên Ngoại ngữ với các trường đối tác phía Nhật Bản, tạo cơ sở vững chắc hơn nữa cho việc phát triển dạy và học tiếng Nhật tại nhà trường.

Lễ ký kết thỏa thuận hợp tác giữa Trường THPT Chuyên Ngoại ngữ và THCS-THPT Kobe-Đại học Kobe, Nhật Bản

Học sinh THCS-THPT Kobe giao lưu văn hóa với HS THPT Chuyên Ngoại ngữ tại Nhật Bản 

Dạy chữ và rèn người …

Hiện nay bộ môn tiếng Nhật có 7 giáo viên, trong đó có 2 chuyên gia người Nhật và 5 giáo viên người Việt (2 thạc sĩ, 3 cử nhân) luôn tâm huyết và gắn bó với học sinh trong từng hoạt động học tập và ngoại khóa, không ngừng đổi mới phương pháp dạy học nhằm nâng cao hiệu quả tiếp thu kiến thức của học sinh. Tiếng Nhật – với đặc thù ngôn ngữ là phải ghi nhớ hàng trăm nghìn kí tự, thời gian luyện viết nhiều nên để có được một tiết học sôi nổi là điều không dễ, vì vậy bộ môn đã lồng ghép vào trong chương trình dạy những giờ học trải nghiệm văn hóa Nhật Bản như dạy trà đạo, thư pháp, hay tổ chức những buổi thuyết trình bằng tiếng Nhật về văn hóa, văn minh, đất nước, con người Nhật Bản – vừa giúp các em có cái nhìn toàn diện hơn về nước Nhật và ngôn ngữ Nhật đồng thời tạo cho các em niềm yêu thích, say mê với thứ tiếng khó nhất nhì thế giới này.

Đặc biệt, từ năm học 2015-2016, việc áp dụng giờ học với giáo viên người bản ngữ cũng đã tạo điều kiện học tập tốt hơn cho học sinh để phát triển kĩ năng nghe, nói. Các cô giáo người bản ngữ ngoài việc truyền đạt kiến thức còn dạy các em về tác phong, lối sống đặc trưng của người Nhật từ những điều đơn giản nhất như không gây ồn ào ở những nơi công cộng đến đức tính kiên trì, khiêm tốn, hết mình vì công việc v.v. , góp phần vào việc giáo dục phẩm chất đạo đức cho học sinh chuyên tiếng Nhật trong nhà trường. Song song với các hoạt động học tập thì hoạt động ngoại khóa cũng luôn mang đến cho các em sự hứng thú và nhiều trải nghiệm đáng nhớ về ngôn ngữ, đất nước, con người Nhật Bản như Chương trình Sắc màu Chuyên Ngoại ngữ, Cuộc thi Hùng biện tiếng của Tổ Nga-Pháp-Trung-Đức-Nhật, hay Câu lạc bộ tiếng Nhật, nhóm múa Yosakoi,…

Thành quả của học sinh sau tiết học trải nghiệm văn hóa – Thư pháp

Cơ cấu các lớp học tiếng Nhật tại trường hiện nay được chia như sau:

Việc Nhà trường xác định mục tiêu chuẩn đầu ra căn cứ theo năng lực đầu vào và thời lượng học tập của từng đối tượng học sinh chuyên tiếng Nhật đã định hướng việc lựa chọn chương trình, giáo trình chuẩn xác, đảm bảo chất lượng cho đào tạo tiếng Nhật tại trường. Với mục tiêu đầu ra như trên, học sinh được trang bị đủ các kiến thức và kỹ năng ngôn ngữ tiếng Nhật để đáp ứng nhu cầu du học hay học lên bậc đại học tại Việt Nam.

Trưởng thành qua các cuộc thi tầm cỡ …

Học sinh chuyên Nhật trường THPT Chuyên Ngoại ngữ còn có rất nhiều cơ hội cọ xát, thể hiện khả năng và tôi luyện bản lĩnh của mình thông qua nhiều kỳ thi. Đầu tiên phải kể đến kỳ thi Học sinh Giỏi ĐHQG HN (từ năm 2016), tiếp đó là các kì thi do các cơ quan, trường Đại học của Nhật kết hợp với một số đơn vị tại Việt Nam tổ chức như kỳ thi hùng biện tiếng Nhật cúp Học viện Kake, cúp Hosei, Top J … Trong nhiều năm liên tiếp, học sinh chuyên Nhật của nhà trường luôn đạt các giải cao nhất tại những cuộc thi trên, phần thưởng các em đạt được là một chuyến đi sang Nhật để tham sự vòng chung kết và thăm quan học tập. Đây thực sự là sân chơi bổ ích, là động lực giúp các em tin tưởng và học tập bộ môn tiếng Nhật.

Em Trịnh Thiên Ngân (D46) – giải Đặc biệt cuộc thi Hùng biện Tiếng Nhật Quốc tế cúp Học viện Kake lần thứ VI

Hi vọng rằng sau 3 năm học tập tại trường, hành trang các em mang theo để bước tiếp con đường phía trước không chỉ có kiến thức, mà còn là bản lĩnh, sự tự tin cùng nhiều kỹ năng mềm khác, thể hiện rõ bản sắc học sinh chuyên tiếng Nhật trường THPT Chuyên Ngoại ngữ trên hành trình hội nhập toàn cầu.

Kiều Hưng – Thanh Tú/ FLSS Media