Hội thảo quốc tế “Trí tuệ nhân tạo và tương lai biên-phiên dịch” (AITF)

Th9 27, 2025 in Hội nghị - Hội thảo

Ngày 27/9/2025, Trường Đại học Ngoại ngữ – Đại học Quốc gia Hà Nội đã tổ chức Hội thảo quốc tế với chủ đề “Trí tuệ nhân tạo và tương lai biên-phiên dịch” (AITF). Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ hội thảo UNiC2025 và nhân kỷ niệm 70 năm thành lập Trường (1955-2025).

Tham dự Hội thảo, về phía Trường Đại học Ngoại ngữ – Đại học Quốc gia Hà Nội có Phó Hiệu trưởng Lâm Quang Đông, Phó Hiệu trưởng Hoa Ngọc Sơn, đại diện lãnh đạo các đơn vị. Về phía khách mời có PGS.TS. Rika Yoshida (Nhật Bản), GS.TS. Zhou Minkang (Tây Ban Nha), GS.TSKH. Larisa N.Belyaeva, PGS.Olga N.Kamshilova (Liên bang Nga). Hội thảo quy tụ nhiều báo cáo viên, đại biểu là học giả các cơ quan quản lý, cơ sở giáo dục, đơn vị nghiên cứu trong và ngoài nước tham gia.

Hội thảo thu hút sự quan tâm đông đảo của các cán bộ, giảng viên, sinh viên Nhà trường

Hội thảo diễn ra theo hình thức kết hợp giữa trực tiếp và trực tuyến, có phiên dịch.

Phát biểu khai mạc, Phó Hiệu trưởng Lâm Quang Đông nhấn mạnh sự phát triển vượt bậc của công nghệ, đặc biệt là ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong công việc biên phiên dịch. AI đã cho con người các công cụ hữu ích và nhanh chóng để thực hiện công việc, nhưng cũng đang đặt ra nhiều thách thức. Phó Hiệu trưởng Lâm Quang Đông cho rằng những cơ sở đào tạo ngoại ngữ có chuyên ngành biên – phiên dịch bắt buộc sẽ có những đổi mới, tích hợp công nghệ vào chương trình đào tạo để đáp ứng nhu cầu của thị trường trong thời đại mới. Phó Hiệu trưởng tin rằng Hội thảo này có thể tạo ra diễn đàn chia sẻ và trao đổi hiệu quả về tương lai của biên – phiên dịch cũng như về công tác đào tạo, nghiên cứu liên quan.

Tại phiên toàn thể, báo cáo đầu tiên mang tên “Độ tin cậy của phản hồi dịch thuật đa ngữ sử dụng các mô hình ngôn ngữ lớn LLMs qua trường hợp iTesting@Nagoya’s Multilingual Outreach” của PGS.TS. Rika Yoshida. Ở bài báo cáo này, PGS.TS. Rika Yoshida đã bày tỏ quan điểm về việc dịch các thuật ngữ khoa học và kỹ thuật thực sự đang đối mặt với thách thức được chuyển đổi bởi AI. Trí tuệ nhân tạo dường như đang định nghĩa lại vai trò của người dịch: đánh giá phê bình, chuẩn hóa và trung gian văn hóa.

Tiếp nối là PGS.TS. Zhou Minkang với báo cáo “Dịch thuật ngữ của các ngôn ngữ từ xa dưới sự thách thức của trí tuệ nhân tạo”. Bài trình bày đã chỉ ra những khó khăn của việc dịch thuật ngữ ở các nền văn hóa khác nhau, ngoài ra cũng đề xuất một vài phương pháp khắc phục cho những khó khăn đó. PGS.TS Zhou Minkang cũng khẳng định thách thức của AI không chỉ đơn thuần là công nghệ mà còn là sư phạm, đòi hỏi những chiến lược mới cho sự hợp tác giữa các chuyên gia và hiệu quả của AI.

Bài báo cáo cuối cùng trong phiên toàn thể mang tên “Dịch máy nơ ron trong bối cảnh giáo dục và khoa học mới: tiềm năng và phạm vi ứng dụng” của GS. TSKH. Larisa N. Belyaeva & PGS. Olga N.Kamshilova. Báo cáo đã đưa ra những vấn đề chung của việc sử dụng máy dịch trong thời đại mới, ngoài ra cũng đã đánh giá sự hiệu quả của việc sử dụng MT trong việc dạy ngoại ngữ và dịch thuật.

Tiếp nối là phần thảo luận sôi nổi, với những câu hỏi đã được giải đáp cụ thể và chi tiết từ các chuyên gia.

Tại Hội thảo cũng diễn ra phần trình bày tham luận ở 4 tiểu ban song song. Mỗi báo cáo đã góp phần đưa ra những vấn đề và đề xuất giải pháp trong việc sử dụng trí tuệ nhân tạo trong dịch thuật và giảng dạy ngoại ngữ.