Nhà giáo Vũ Thế Khôi – một nhà Nga ngữ kỳ cựu đã nói: “Tình cảm với văn hóa Nga ở Việt Nam là thứ rất kỳ lạ, ai đã từng gắn bó với Nga thì sẽ không bao giờ phai nhạt, tình cảm với Nga luôn luôn quyến luyến không rời xa cả đời …”. Hẳn vì lý do đó nên cả giáo viên và học sinh chuyên tiếng Nga tại trường THPT Chuyên Ngoại ngữ (Trường Đại học Ngoại ngữ – ĐHQG Hà Nội) luôn dành cho tiếng Nga một thứ tình cảm khá đặc biệt.

Với đặc thù của môn chuyên, bộ môn Tiếng Nga ở trường THPT Chuyên Ngoại Ngữ không chỉ có nhiệm vụ đào tạo học sinh có kĩ năng sử dụng tiếng Nga như một công cụ giao tiếp, mà còn gây dựng tình cảm và thái độ tốt đẹp với đất nước, con người, nền văn hóa và ngôn ngữ Nga, với mối quan hệ hữu nghị, hợp tác truyền thống giữa Việt Nam – Liên Xô trước đây và Liên Bang Nga hiện nay. Qua ba năm học tại Chuyên Ngoại ngữ, học sinh không chỉ học kiến thức ngữ pháp, từ vựng đơn thuần mà còn cần thấm nhuần phong sách sống giản dị, chân thành, trung thực, đôn hậu của con người nước Nga.

Bộ sách tham khảo được sử dụng trong việc giảng dạy tiếng Nga

Tiếng Nga được đưa vào giảng dạy tại Nhà trường từ năm học 1969 – 1970. Từ đó đến nay, số lượng học sinh Chuyên Ngoại ngữ lựa chọn tiếng Nga luôn giữ ở mức ổn định. Năm học 2017-2018, số học sinh theo học tiếng Nga là 83 em.

Nói về về lý do lựa chọn tiếng Nga trong số 7 ngoại ngữ chuyên đang được giảng dạy tại trường, em Nguyễn Thị Giang Lam (M47) chia sẻ chân thành: “Ban đầu em học tiếng Nga vì đam mê, nhưng sau khi tìm hiểu kỹ, em thấy tiếng Nga có rất nhiều cơ hội du học và công việc sau này. Cụ thể ở phía Nam, tiếng Nga vô cùng cần thiết trong việc hợp tác khai thác dầu mỏ, năng lượng hạt nhân – ngành nghề mang lại lợi nhuận vô cùng lớn, làm nên vị thế của nước Nga trước các cường quốc khác trên thế giới. Nhà máy điện nguyên tử tại Ninh Thuận còn đề xuất việc nhân viên làm việc tại đây phải sử dụng tiếng Nga. Chưa hết, đối với ngành du lịch – lĩnh vực ngày càng tạo ra nhiều việc làm cho công dân Việt Nam – lượng khách du lịch Nga tại các tỉnh phía Nam đang chiếm hơn ¼ tổng số lượng khách du lịch quốc tế. Không chỉ có vậy, hiện tại học bổng đi Nga rất nhiều, chi phí hợp lí. Từ những lí do trên, em đã quyết định chọn học tiếng Nga cho bản thân mình. ”

Du học là ước mơ cháy bỏng của biết bao học sinh. Nhằm thúc đẩy mối quan hệ ngoại giao hai nước Việt – Nga, hàng năm chính phủ Liên bang Nga dành khoảng 800 – 1000 suất học bổng toàn phần dành cho học sinh, sinh viên Việt Nam (đặc biệt ưu tiên học sinh, sinh viên học tiếng Nga) với các ngành đào tạo đa dạng. Trong suốt 5 năm du học, các em sẽ được nhận học bổng toàn phần bao gồm học phí, vé máy bay khứ hồi, lệ phí đi đường, lệ phí làm hộ chiếu, visa, bảo hiểm y tế, được bố trí chỗ ở trong ký túc xá và hỗ trợ sinh hoạt phí hàng tháng từ 420$ – 600$. Với học bổng ưu đãi như vậy, các em hoàn toàn không phải bận tâm về chi phí sinh hoạt tại nước ngoài. Điều kiện để nhận được học bổng toàn phần dành cho học sinh học tiếng Nga tại trường THPT Chuyên Ngoại Ngữ không hề khó: là học sinh giỏi 3 năm THPT; hạnh kiểm tốt, tích cực tham gia các hoạt động ngoại khóa tiếng Nga; đạt giải trong các kỳ thi tiếng Nga do nhà trường, Trung tâm KH&VH Nga, Bộ GD&ĐT Việt Nam tổ chức.

Hiện tại, học sinh chuyên tiếng Nga học tập theo giáo trình bản ngữ, kết hợp với SGK của Bộ GD&ĐT với thời lượng học 6 tiết/ tuần (do giáo viên người Việt giảng dạy) và 2 tiết tăng cường (do GV người bản ngữ giảng dạy). Ngoài 8 tiết như trên, học sinh đội tuyển tiếng Nga còn được học thêm 1 buổi/ tuần (tương đương 2,5 – 3h đối với đội tuyển lớp 10 và tăng lên đối với đội tuyển lớp 11 và 12). Ngoài ra, học sinh còn tham gia nhiều kỳ thi học sinh giỏi có uy tín như kỳ thi HSG Quốc gia (khối 11, 12), HSG các tỉnh duyên hải và đồng bằng Bắc Bộ (khối 10, 11), HSG cấp ĐHQG HN (khối 11, 12), Olympic tiếng Nga quốc tế, Olympic tiếng Nga dành cho học sinh các trường phổ thông tại Việt Nam (khối 12) và đã dành được nhiều giải thưởng có giá trị.

Bên cạnh việc học tập, học sinh chuyên tiếng Nga còn tích cực tham gia nhiều hoạt động ngoại khóa như Thi Hùng biện tiếng Nga-Pháp-Trung-Đức-Nhật, Sắc màu Chuyên Ngoại ngữ, Festival văn hóa Nga dành cho học sinh các trường THPT tại VN; các cuộc thi tài năng tổ chức thường niên như: Dịch giả xuất sắc nhất năm (do Khoa NN&VH Nga, ĐHNN – ĐHQGHN tổ chức), Thi hùng biện (do Khoa Quốc tế kết hợp với Quỹ Thế giới Nga tổ chức), Thi hùng biện – viết luận (do Phân viện Puskin tại Hà Nội tổ chức), thi vẽ tranh v.v … Qua những chương trình này, học sinh có cơ hội trải nghiệm văn hóa, ẩm thực Nga, giao lưu với học sinh học tiếng Nga từ các trường THPT trên toàn quốc. Mỗi cuộc thi là cơ hội “vàng” để học sinh Chuyên Ngoại ngữ cọ xát, học hỏi, thể hiện năng lực ngôn ngữ và kiến thức về văn hóa – đất nước – con người Nga.

Học sinh tiếng Nga trong chương trình Kỷ niệm 40 năm thành lập Trường THPT Chuyên Ngoại ngữ

Đằng sau thành tích đáng tự hào của học sinh chuyên tiếng Nga trường THPT Chuyên Ngoại ngữ chính là đội ngũ giáo viên giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm, đã từng có quá trình tu nghiệp tại nước ngoài. Ngoài ra, do đặc điểm đào tạo ngoại ngữ, bộ môn tiếng Nga chỉ giảng dạy lớp với sĩ số nhỏ. Nhờ vậy, học sinh sẽ có cơ hội học tập, thực hành tiếng nhiều hơn, các thầy cô bớt đi áp lực và có điều kiện quan tâm, động viên, phát huy điểm mạnh, cải thiện điểm yếu cho học sinh.

Giáo viên và học sinh tiếng Nga trong cuộc Thi Hùng biện các thứ tiếng Nga – Pháp – Trung – Đức – Nhật năm 2017

Là môn ngoại ngữ chuyên có bề dày thành tích, được nhà trường đầu tư đội ngũ giáo viên giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm và nhiệt huyết, hi vọng rằng trong những năm học tới bộ môn tiếng Nga sẽ tiếp tục gặt hái thêm nhiều thành công, chắp cánh cho nhiều học sinh bay cao, bay xa – giống như câu khẩu hiệu mà học sinh Chuyên Ngoại ngữ ai ai cũng thuộc nằm lòng: “Hôm nay em tự hào về mái trường, ngày mai mái trường tự hào về em.”

Thu Hương– Ngọc Lan– Thanh Tú/ FLSS Media