Chẳng ai có thể phủ nhận mức độ “khó nhằn” của tiếng Đức. Từ ngữ pháp đến từ vựng, từ chữ viết đến phát âm đều có hàng chục quy tắc, đòi hỏi học sinh phải hiểu, ghi nhớ và vận dụng. Thế nhưng những khó khăn, thách thức ấy chẳng làm nản lòng học sinh tiếng Đức Chuyên Ngoại ngữ, mà thậm chí còn định hướng, trui rèn các em trở thành những con người có đầu óc logic, tư duy phản biện, thẳng thắn, mạnh mẽ giống hệt như tính cách đặc trưng của người Đức.

Học sinh G46 và M46 với phương pháp học “6 chiếc mũ tư duy”

“Cuộc sống quá ngắn ngủi để học tiếng Đức” – “Das Leben ist zu kurz, um Deutsch zu lernen.” Câu nói nổi tiếng này không biết của ai, bắt nguồn từ đâu, thế nhưng lại được truyền tụng rộng rãi trong giới những người học tiếng Đức. Dù vậy, một khi đã học, đã yêu ngôn ngữ này, người học lại có thể nắm giữ cơ hội phát triển, hoàn thiện bản thân về cả sự nghiệp lẫn tính cách.

Tiếng Đức được đưa vào giảng dạy tại trường THPT Chuyên Ngoại ngữ – Trường ĐHNN – ĐHQGHN từ năm học 2005 – 2006, với số lượng học sinh ban đầu chỉ vỏn vẹn trên 20 người. Từ đó đến nay, số lượng học sinh Chuyên Ngoại ngữ lựa chọn tiếng Đức không ngừng gia tăng. Đến năm học 2017 – 2018, chỉ tính riêng số lượng học sinh học tiếng Đức là ngoại ngữ 1 (ngoại ngữ chuyên) đã là trên 250 học sinh (chiếm khoảng 15% số lượng học sinh toàn trường). Đồng thời, số lượng học sinh chọn tiếng Đức là ngoại ngữ 2 (ngoại ngữ tự chọn) cũng lên tới xấp xỉ 200 học sinh.

Nói về về lý do lựa chọn tiếng Đức trong số 7 ngoại ngữ chuyên đang được giảng dạy tại trường, em Vũ Hoàng Mạnh (G48) chia sẻ chân thành: “Mặc dù đã học tiếng Anh 7 năm, thế nhưng khi xác định thi vào Chuyên Ngoại ngữ, ban đầu em mới chỉ nghĩ rằng lựa chọn một ngoại ngữ ngoài tiếng Anh thì cơ hội đỗ vào trường sẽ cao hơn. Sau đó tìm hiểu kỹ thêm, em biết rằng tiếng Đức hiện nay ngày càng phổ biến và thông dụng, có lẽ chỉ sau tiếng Anh. Vậy nên khi chọn tiếng Đức thì khả năng đi du học hay cơ hội học tập và làm việc tại nước ngoài cũng sáng lạn hơn.” Em Đinh Thị Hồng Ngọc (N47) cũng có cùng quan điểm và nhấn mạnh “Du học ở Đức, về mặt tài chính thì dễ dàng hơn nhiều so với các nước khác.”

Gặp gỡ cựu học sinh Chuyên Ngoại ngữ đang học tập tại Đức (Berlin, năm 2016)

Du học tại nước ngoài là ước mơ của nhiều học sinh. Là đất nước có nền kinh tế đứng đầu Châu Âu, nền giáo dục chất lượng và đẳng cấp, môi trường thân thiện, lại miễn học phí cho sinh viên (kể cả sinh viên nước ngoài), nước Đức đang trở thành “miền đất hứa” cho du học sinh Việt Nam. Tuy nhiên, không cần phải chờ đến khi sang Đức du học, học sinh tiếng Đức Chuyên Ngoại ngữ mới được thụ hưởng lợi ích từ Chính phủ CHLB Đức. Năm 2007, trường THPT Chuyên Ngoại ngữ chính thức ký Thỏa thuận hợp tác với Ủy ban Giáo dục phổ thông Đức tại nước ngoài (ZfA) và được lựa chọn trở thành một trong số 1800 trường phổ thông trên toàn thế giới (hệ thống trường PASCH) được Bộ Ngoại giao CHLB Đức bảo trợ. Đến thời điểm hiện tại, trường THPT Chuyên Ngoại ngữ vẫn là trường phổ thông duy nhất tại Việt Nam đạt chuẩn DSD-II, có học sinh đạt Văn bằng Ngoại ngữ tiếng Đức (DSD-II) do Hội đồng Bộ trưởng Văn hóa Liên bang Đức (KMK) cấp bằng.

Lễ trao Văn bằng tiếng Đức DSD năm 2017

Học sinh chuyên tiếng Đức tại THPT Chuyên Ngoại ngữ luôn tự hào vì được trang bị phòng tiếng Đức riêng với đầy đủ giáo trình nước ngoài, máy tính, máy chiếu, máy chiếu vật thể v.v. Với số lượng giáo trình và sách tham khảo được tài trợ hàng năm trị giá hàng chục nghìn Euro, phòng tiếng Đức thậm chí còn trở thành thư viện – giải quyết nhu cầu tìm hiểu, khám phá văn hóa, kinh tế, chính trị Đức của học sinh.

Không thể không nhắc đến những thầy cô đang ngày ngày “truyền lửa” cho học sinh. Hiện đang công tác tại THPT Chuyên Ngoại ngữ có 2 thầy giáo người Đức do Chính phủ CHLB Đức cử sang và 5 cô giáo người Việt tốt nghiệp thạc sỹ và cử nhân loại giỏi và xuất sắc ngành Ngôn ngữ Đức hoặc Sư phạm Đức trường ĐHNN–ĐHQG HN. Mỗi người thầy, người cô đều có những điểm mạnh riêng, nhưng điểm chung là đều tạo ra sức hút đối với học trò, khuyến khích, tạo động lực cho các em ngày càng tiến bộ. Em Nguyễn Thùy Trang (G47) cho biết: “Người ta thường nói, giáo viên người Việt sẽ chú trọng ngữ pháp, còn giáo viên nước ngoài chú trọng kỹ năng Nói. Nhưng đối với em, các cô giáo người Việt ở Chuyên Ngoại ngữ có rất nhiều điểm cộng. Tiếng Đức của các cô cực kỳ giỏi, học các cô em thấy chắc chắn, từ ngữ pháp, từ vựng đến giao tiếp. Đồng thời, em cũng rất yêu quý thầy giáo người Đức vì thầy là một kho kiến thức khổng lồ. Được học với thầy, em biết thêm nhiều về đất nước, con người Đức. Tuy nhiên, em thấy phương pháp dạy của giáo viên nước ngoài sẽ phù hợp với học sinh đã có trình độ ngoại ngữ cao hơn là học sinh mới bắt đầu học tiếng Đức.” Là cựu học sinh Chuyên Ngoại ngữ, em Lại Minh Hòa (G45) chia sẻ cảm nhận: “Đối với em, thật tuyệt vời khi chính các cô là người rút ngắn khoảng cách giữa giáo viên và học sinh, xóa đi cảm giác ngại ngùng, sợ sệt mà học sinh thường dành cho giáo viên, từ đó chúng em có thể nắm bắt bài học một cách toàn diện nhất. “

Đội ngũ giáo viên tiếng Đức trường  THPT Chuyên Ngoại ngữ

Hiện tại học sinh chuyên tiếng Đức được chia thành 3 lớp:

Việc phân chia học sinh theo trình độ và mục tiêu học tập tạo cho học sinh môi trường học tập phù hợp và hiệu quả.Việc phân công giáo viên cũng được Ban Giám Hiệu tính toán cho phù hợp để đảm bảo cân bằng giữa giáo viên nước ngoài và giáo viên người Việt, cũng như thích hợp với trình độ ngoại ngữ và nhu cầu của học sinh.Từ năm 2016, kỳ thi Học sinh Giỏi cấp Đại học Quốc gia Hà Nội có thêm sự tham gia của môn tiếng Đức, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và động lực phấn đấu của học sinh. Các hoạt động ngoại khóa của trường như cuộc thi Sắc màu Chuyên Ngoại ngữ, Hùng biện tiếng Nga – Pháp – Trung – Đức – Nhật, Câu lạc bộ tiếng Đức (DKF) là sân chơi để học sinh chuyên tiếng Đức thể hiện năng lực ngôn ngữ, bản sắc văn hóa của mình với học sinh ngoại ngữ khác. Cô Katrin Bothe, giáo viên tiếng Đức từng công tác tại Chuyên Ngoại ngữ từ 2013 – 2017 nhận xét: “Những hoạt động này không liên quan trực tiếp đến việc dạy và học, nhưng lại tạo cho học sinh niềm vui, sự gắn kết và làm cho cuộc sống của các em ‘giàu có’ hơn.”

Vòng chung kết cuộc Thi Hùng biện tiếng Nga – Pháp – Trung – Đức – Nhật 2017

Câu lạc bộ tiếng Đức (DKF)

Không chỉ dừng lại ở công tác dạy tốt – học tốt trong trường, độ “hot” của tiếng Đức còn xuất phát từ hàng loạt chương trình học bổng ngắn hạn, trại hè, giao lưu trao đổi học sinh tại nước ngoài. Nhờ quan hệ hợp tác sâu rộng với nhiều đối tác tại CHLB Đức, trường THPT Chuyên Ngoại ngữ mỗi năm có rất nhiều học sinh “xuất ngoại” nhờ học bổng AfS (10 tháng), học bổng PAD (4 tuần), trại hè tại Düsseldorf (4 tuần), chương trình trao đổi học sinh tại Hamburg (3 tuần), học hè tại Greifswald (2 tuần), cùng các chương trình không diễn ra thường niên khác.

Các hoạt động nằm ngoài phạm vi trường nhưng được tổ chức quy củ và chuyên nghiệp, tạo ấn tượng tốt đẹp trong lòng đối tác Đức và phụ huynh, học sinh Việt Nam. Em Hồ Sĩ Kiên (G47) – học sinh nhận học bổng AfS và đang ở thành phố Solingen tự hào  cho biết: “được sang Đức 10 tháng như em quả là điều có một không hai, vừa trải nghiệm nước bạn, vừa được tăng cường vốn liếng tiếng Đức.” Bà Trần Thị Thanh Hương (phụ huynh lớp G47) bày tỏ sự hài lòng khi cho con tham gia chương trình giao lưu trao đổi học sinh tại Hamburg: “tuy thời gian ở Đức không dài nhưng đủ để con đạt được tất cả các mục tiêu đặt ra: đến đất nước có ngôn ngữ mình theo học, có những trải nghiệm mới, rèn luyện tiếng Đức, tìm hiểu thêm văn hóa và con người Đức, định hướng cho việc học tập tại Đức sau khi tốt nghiệp THPT”, đồng thời cũng khẳng định: “Thông qua chương trình, cha mẹ có cái nhìn khác về học sinh Chuyên Ngoại ngữ tự tin khi ra thế giới bên ngoài, hòa nhập tốt với môi trường quốc tế.”

Học sinh G47 và N47 tại Lüneburg, CHLB Đức

So với các môn ngoại ngữ có bề dày truyền thống khác tại Trường, chương trình tiếng Đức tuy còn khá non trẻ nhưng đã đạt được những thành công nhất định, gây ấn tượng với học sinh, phụ huynh trong nước và bạn bè quốc tế, góp phần không nhỏ để tạo nên bản sắc của Chuyên Ngoại ngữ “năng động – hội nhập – hiện đại”.

Tin: Thanh Tú/ FLSS Media

Biên tập: Ngọc Lan (GV tiếng Đức)