Từ ngày 13 đến ngày 28 tháng 7 năm 2025, TS. Nguyễn Thu Lệ Hằng, giảng viên Khoa Tâm lý – Giáo dục Khai phóng, vinh dự được nhận học bổng tham gia chương trình Trao đổi Học thuật về chủ đề “Chiến lược Thực tiễn cho Giảng dạy Giao thoa Văn hóa trong Lớp học Tiếng Anh” do Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ tài trợ thông qua Văn phòng tiếng Anh khu vực RELO. Đơn vị thực hiện là chương trình Access FHI360 và Đại học Massachusetts, thành phố Lowell, bang Massachusetts, Hoa Kỳ. Hãy cùng tìm hiểu trải nghiệm trong chương trình qua lời kể của cô nhé!

TS. Nguyễn Thu Lệ Hằng: Chương trình kéo dài 2 tuần dành cho 23 nhà giáo dục đến từ 13 quốc gia từ các châu lục. Thành phố Lowell là một thành phố nhỏ, cách Boston- thủ phủ bang Massachusetts gần 2 giờ ô tô. Đây là cái nôi của công nghiệp dệt nước Mỹ, thành phố có dòng sông nhỏ Merrimack lượn quanh, dòng sông trước đây ô nhiễm nặng do các nhà máy dệt xả thải, và hiện nay đã được làm sạch trong xanh trở lại. Con đường từ khách sạn cực kỳ tiện nghi nơi chúng tôi ở, đến campus UMass Lowell, chính là bám theo dòng sông này.

Thật là trong cái rủi có cái may, khi chương trình Giáo dục Cảm xúc Xã hội (Social Emotional Learning- SEL) mà tôi nhận được học bổng tham dự tháng 3 năm nay bị hủy vào phút chót, thì lần này chúng tôi được dự chương trình tích hợp cả SEL và giao tiếp liên văn hóa trong lớp học tiếng Anh.

Học viên chương trình trao đổi đến từ 13 quốc gia

Hai tuần trôi đi thật nhanh với các ngày đầy ắp hoạt động. Có lẽ các học viên đều có kinh nghiệm liên quan SEL nên chúng tôi tham gia các hoạt động với tâm thế mở và năng lượng luôn tích cực, lớp học hay các chuyến đi ngắn lúc nào cũng tràn ngập tiếng cười và những gương mặt rạng rỡ. Từ những buổi học tại campus của trường, với 2 faci chính là các cô giáo giàu kinh nghiệm với SEL và giao tiếp liên văn hóa, đến những chuyến thăm các tổ chức giáo dục điển hình, và các hoạt động ngoại khóa cho chúng tôi cơ hội được đắm chìm trong lịch sử và văn hóa, hay được thỏa sức sáng tạo và được truyền cảm hứng từ những thầy cô, học sinh, những chuyên gia giáo dục và cả những người bạn mới vô cùng dễ mến và hào phóng. 

Những hoạt động mới, cách  tiếp cận mới trong việc lồng ghép SEL và giao tiếp liên văn hóa vào các giờ dạy tiếng Anh được các học viên tiếp nhận và so sánh đối chiếu với những trải nghiệm nghề nghiệp ở các bối cảnh đa dạng, từ đó xây dựng một kế hoạch hành động để khi về nước sẽ thực hiện, với 3 cấp độ- lớp học của tôi, trường tôi, cộng đồng xung quanh tôi. Vì thế trong thời gian tới, tôi sẽ tổ chức 1 số workshops để lan tỏa tới các đồng nghiệp ở ULIS của mình.

Hai cô giáo nhiệt huyết và vô cùng đáng mến cùng một hoạt động thú vị

Chuyến thăm đầu tiên tới các cơ sở đào tạo hàng đầu là Parker Charter school, mô hình trường học tự chủ chương trình với triết lý giáo dục do GS về giáo dục của Harvard- Theodore Sizer xây dựng, nơi đây không có điểm số hay xếp hạng, học sinh chủ yếu học qua dự án và mỗi em có một bộ hồ sơ cá nhân lưu giữ các bài tập lớn được thầy cô nhận xét và đánh giá theo 3 mức Beginning- Approaching- Meeting. Chúng tôi được tham dự 4 workshops để trải nghiệm cách học sinh ở đây học, workshop học tiếng Tây Ban Nha trong 10’ được 20 từ mới  thật là ấn tượng. Tôi học được mấy  trò chơi mới tại đây. Điều khiến chúng tôi vô cùng thích thú là các học sinh tham gia đón đoàn đều vô cùng tự tin, chia sẻ về trải nghiệm học tập tại trường một cách hào hứng, và đặc biệt không em nào cầm điện thoại và chỉ có 1-2 em đeo kính cận. Trường Parker Charter là trường công, và học sinh muốn học tại đây sẽ nộp đơn ứng tuyển, nhà trường sẽ tổ chức rút thăm như xổ số, nên em nào được nhận đều vui như trúng giải 😀 Tỉ lệ học tiếp lên đại học là 90% và tỉ lệ học hết đại học là 85%. Do tự chủ về chương trình nên trường sẽ chịu trách nhiệm giải trình cao hơn cho bang.

Thăm trường Parker Charter Essential School

Vì Lowell là cái nôi của công nghiệp dệt Mỹ, nên trong chương trình dã ngoại chúng tôi được thăm viện bảo tàng lịch sử Tsonga, được trải nghiệm dệt vải thủ công, tham gia role-play đóng vai các công nhân xưởng dệt bị chủ áp bức như thế nào, vai ông chủ do một thầy giáo dạy lịch sử đã nghỉ hưu đảm trách, nên trải nghiệm của chúng tôi vô cùng sống động. 

Trải nghiệm văn hóa lịch sử tại bảo tàng Tsonga

Còn nhiều chuyến thăm quan khác như trường phổ thông top 10 của bang Massachusetts, trung tâm thanh thiếu niên cộng đồng Danny’s Place nơi nuôi dưỡng tinh thần “học mà chơi và các dự án cộng đồng”, thăm Harvard và trải nghiệm tại bảo tàng Tea Party để hiểu thêm về cách mạng Mỹ, tour Vịt được đi xe bus chuyển thành tàu trên sông Charles…

Bức tường làm từ các sản phẩm gốm nghệ thuật, môn Nghệ thuật ở trường Acton Boxborough

Sản phẩm dự án “Tiêu thụ bền vững” của một bạn học sinh tại Danny’s Place

Đúng với tinh thần trao đổi văn hóa, chúng tôi có rất nhiều tương tác với người dân bản địa, để hiểu thêm về đời sống và văn hóa Mỹ, như với gia đình Giáo sư toán học- thầy Matthew của UMass (nơi chúng tôi được mời đến ăn tối và chơi game gia đình), hay các bác lái xe school bus (người thì tặng bánh gato để cảm ơn chúng tôi đã cống hiến cho giáo dục, người thì như DJ bật nhạc cho chúng tôi ca hát nhảy múa trên đường đến trường), hay bác chef luôn chào đón chúng tôi mỗi sáng với một đĩa trứng tráng với phomai và các loại rau (mà mới đầu ai cũng hăng hái ăn, sau thì phải dừng nếu không sẽ hóa thành gà).

Đến trường bằng school bus, bác lái xe này như DJ

Bác lái xe bus tặng đoàn và cảm ơn vì các bạn đã là thầy cô giáo 

Trở về sau chuyến đi với tầm nhìn rộng mở hơn, những trải nghiệm giúp mình giàu có hơn trong nghề, và thêm nhiều kết nối với các đồng nghiệp khắp các châu lục, tôi sẽ từng bước áp dụng vào lớp học và lan tỏa tới cộng đồng các nhà giáo dục trong và ngoài ULIS những kiến thức và kỹ năng mới mẻ mà tôi đã thu nhận được. 

Đoàn Việt Nam 4 anh em đều họ Nguyễn

Trân trọng cảm ơn ULIS-VNU, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, Văn phòng Tiếng Anh khu vực RELO, chương trình ACCESS FHI360, Trường đại học Massachusetts, Lowell và các đồng nghiệp trong chương trình trao đổi.

Bài và ảnh: Nguyễn Thu Lệ Hằng